Een kattentuin maken: Eetbare planten voor katten
Ondanks dat een kat een echte carnivoor is, knabbelen ze soms stiekem toch nog aan je planten. Zeker katten die niet buiten komen, willen hiervoor de mooie woonkamerplant weleens aantasten. Dit is niet handig, maar een simpel potje kattengras is ook zo saai. Je zou dan de overweging kunnen maken om een heuse kattentuin aan te kunnen bieden.
In dit artikel leg ik graag uit hoe je dit aan kunt pakken. Wat heb je nodig, hoe zet je het in elkaar, maar misschien nog wel het belangrijkste van alles: Welke planten zijn een mooie toevoeging?
Inhoud
- 1 Benodigdheden voor de kattentuin
- 2 Geschikte planten
- 3 Kattengras
- 4 Kruiden
- 5 Opbouw van je kattentuin
1. Benodigdheden voor de kattentuin
Start met het verzamelen van de juiste attributen. Met alleen een plantje in een potje ben je er niet als je de tuin lang gezond wil houden. Denk daarom aan de volgende dingen op je boodschappenlijstje:
- Plantenbak / schaal – De planten moeten immers ergens in staan. Hieronder geef ik een aantal tips waar je op kunt letten.
- Stenen / hydrokorrels – Houdt de aarde luchtig en voorkomt het “dichtslaan”. Hierdoor blijven de wortels langer gezond.
- Potgrond – Een goede grond geeft voedingsstoffen voor een langere periode, zodat de planten goed kunnen groeien.
- Planten – Uiteraard is geen tuin compleet zonder de juiste planten. Welke planten geschikt zijn en waarom, werk ik verderop uit.
Optioneel – Handschoenen en schepje – Tegen de vieze handen en graaft wat makkelijker.
Afdekmateriaal – Sommige katten zijn echte gravers. Grotere, platte stenen bovenop de aarde maken dit minder aantrekkelijk. Kleine steentjes kunnen overigens ook erg interessant zijn om mee te spelen, zoek dus naar iets wat werkt voor jouw kat.
Plantenbak
Een goede bak of schaal is essentieel voor de kattentuin. De kat zal er waarschijnlijk op gaan kruipen of in gaan liggen, waardoor de schaal toch zeker aan een aantal punten moet voldoen.
- Grootte – Wanneer de schaal te klein is, zullen verschillende planten niet goed groeien. Een kleine schaal wordt ook makkelijker verplaatst, waardoor een ongeluk in een klein hoekje zit.
- Breedte – Katten liggen graag in hun tuintje. Probeer deze daarom breed genoeg te maken.
- Materiaal – Katten zijn soms lompe dieren. Een schaal van dun glas zal het dan ook niet lang volhouden. Kies daarom voor robuust materiaal. Dit zal langer heel blijven en beter op zijn plek blijven staan.
2. Geschikte planten
De eerste punten waar je naar kijkt voor een geschikte plant zijn de giftigheid en uiterlijke kenmerken. Een plant met stekels is natuurlijk niet bepaald ideaal als voedsel of ligplek.
Alleen op basis hiervan blijven er nog enorm veel planten over, dus voor de kattentuin gaan we nog een stapje verder: Zijn er planten waar de kat baat bij kan hebben?
Textuur, voedingsstoffen, geur… Allerlei factoren die invloed kunnen hebben op de gezondheid en het welzijn van de kat. Op basis daarvan heb ik een selectie gemaakt van verschillende planten die bevorderend kunnen zijn voor de kat.
Ondanks alle algemene factoren die bepalen of een plant wel of niet geschikt is voor een kat, zijn er ook persoonlijke factoren die ervoor kunnen zorgen dat een bepaalde plant toch niet zo geschikt is. Het is dus van belang om te kijken naar de kat zelf.
Persoonlijke factoren die mee kunnen wegen zijn allergieën, overgevoeligheid of andere gezondheidsproblemen. Ook bij dracht is niet altijd alles even verstandig. Bij twijfel is contact met een holitische dierenarts aan te raden.
Een andere belangrijke stelregel waar rekening mee gehouden dient te worden, is: Overdaad schaadt. Zodra katten zich meer als koeien gaan gedragen, is het misschien verstandiger om te kijken of er iets mist in de voeding of dat het een tic is. In dit laatste geval kan het beter zijn om helemaal geen planten aan te bieden.
Kattengras
Een van de meest gebruikte planten voor de kat is kattengras. Buiten dat de vezels helpen haren af te voeren, bevat het ook foliumzuur, een essentiële vitamine. Wat veel mensen niet weten, is dat er meerdere varianten zijn voor wat simpelweg kattengras wordt genoemd.
Zie ook: Wat is kattengras en is dit goed of slecht voor je kat?.
- Parapluplant – De meest verkochte soort is een ondersoort van de parapluplant, namelijk de Cyperus alternifolius ‘Zumula’. Daar de “gewone” parapluplant vaak scherp is of weerhaakjes heeft, is het belangrijk om de juiste ondersoort te nemen.
- Tarwegras – Een alternatief is tarwegras (Triticum aestivum). De scheuten die uit deze zaden komen zijn zachter en hebben geen weerhaakjes. Ook heeft deze plant meer nutritionele voordelen ten opzichte van de parapluplant.
- Havergras – Vergelijkbaar met tarwegras. Dit komt van de Avena sativa zaden.
3. Gevaren van planten voor je kat
Een aantal grassen zijn “veilig”, puur omdat de plant geen giftige eigenschappen heeft. Dit wil niet zeggen dat deze planten op andere fronten niet alsnog problemen op kunnen leveren. Het is dus van belang dat je een veilige keuze maakt op basis van een aantal simpele factoren:
Weerhaakjes – Er is een simpele test om te kijken of een gras geschikt is voor de kat. Pak een spriet tussen duim en wijsvinger vast (aan de platte zijden) en beweeg deze zowel met de richting mee als tegen de richting in tussen je vingers.
Wanneer je weerstand voelt, zal deze weerstand ook ontstaan bij het opeten en is de plant dus niet geschikt. De spriet kan dan blijven hangen in de keel, wat veel irritaties kan veroorzaken.
Scherpe randen – Ook dit is eenvoudig te testen met je vingers. Ga met je vingertop langs de randen van het blad. Voelt het scherp, of snijdt het zelfs in je vinger, is dit vanzelfsprekend bij de kat evengoed een risico.
Inwendige bloedingen genezen vaak maar lastig. Bedenk goed dat een vingertop stugger is dan de slijmvliezen. Ondanks dat het je vingerhuid niet breekt, an het inwendig dus wel schade aanbrengen.
Neus – Ondanks dat de sprieten veilig zijn verklaard, kan het voorkomen dat een spriet zich in de neusholte gaat nestelen. Dit irriteert enorm en de kat zal niesziekte-achtige symptomen laten zien. Ondanks verschillende behandelingen zullen deze symptomen terug blijven komen, zolang de spriet nog aanwezig is. Eenmaal verwijderd is er niks meer aan de hand, maar hier is wel een dierenarts voor nodig en dit is erg vervelend.
Dit probleem zie je vaak bij gulzige katten die lange sprieten eten. Wanneer alleen op de topjes wordt geknabbeld, is er geen gevaar. Bij gulzige katten kan het daarom beter zijn om niet de plant aan te bieden, maar alleen af en toe wat kleine stukjes.
Alternatief voor kattengras
Een andere grassoort is zebragras (Chlorophytum comosum). Deze populaire kamerplant is niet-giftig voor katten en heeft nog een aantal andere voordelen ten opzichte van kattengras.
Zo zijn de sprieten standaard zacht en niet scherp, en hebben ze geen weerhaakjes. Daarbij zijn de sprieten breder, waardoor de kat minder geneigd is om hele sprieten op te eten, maar er kleine hapjes uit neemt. Het risico dat een spriet dus vast komt te zitten in de neus is nihil.
4. Kruiden
Buiten de gebruikelijke grassen zijn ook kruiden een goede optie om aan te bieden aan de kat. Buiten dat ze lekker ruiken en smaken, kunnen ze ook andere voordelen hebben. Zo zijn een aantal kruiden vlo-werend, vanwege de geur.
- Inwendige voordelen
- Algemeen helend
- Kalmerend
- Antibacterieel
- Ontstekingsremmend
- Antioxiatief
- Orgaan stimulerend
- Antiviraal
- Parasiet werend
- Digestief
- Pijnstillend
- Immunostimulerend
- Sederend
Geschikte kruiden
- Dille
- Goudsbloem
- Koriander
- Rode zonnehoed
- Citroenmelisse
- Pepermunt
- Kattenkruid
- Marjolein
- Oregano
- Rozemarijn
- Salie
- Tijm
- Valeriaan
- Peterselie Let op! “Spring parsley” (Cymopterus watsonii) is niet geschikt.
- Echte kamille
- Anethum graveolens
- Calendula officinalis
- Coriandrum sativum
- Echinacea purpurea
- Melissa officinalis
- Mentha x piperita
- Nepeta cataria (Nepeta x faassenii soms ook)
- Origanum marjorana
- Origanum vulgare
- Rosmarinus officinalis
- Salvia officinalis
- Thymus vulgaris (Thymus spp. zijn geschikt)
- Valeriana officinalis
- Petroselium hortense / P. crispum
- Matricaria recutita / Matricaria chamomilla
Let op! Schubkamille (Chamaemelum spp. / Anthemis spp.) is niet geschikt.
Niet alle planten in dit rijtje gedijen even goed binnenshuis. Dit is een kwestie van uitzoeken/uitproberen.
Veel planten zijn gekweekt met bestrijdingsmiddelen en die zijn uiteraard niet goed voor de kat. Simpelweg de plant afspoelen met water haalt deze middelen niet weg. Eenvoudiger en veiliger is het gaan voor een plant zónder bestrijdingsmiddelen, zoals biologisch.
Opbouw van je kattentuin
De materialen zijn verzameld, de planten zijn gekozen, en nu?
De ene kat vind het prettiger om zelf op ontdekking te gaan, terwijl een ander beter beetje bij beetje geïtroduceerd kan worden aan de nieuwe geuren in huis. Bedenk wat voor jouw kat het beste werkt en introduceer op basis daarvan de planten los of direct als tuin.
- Begin met een goeie laag stenen of hydrokorrels voor de afwatering.
- Zet hierop de plantenpotjes en rangschik net zo lang tot je tevreden bent over de plaatsing.
- Haal de plantjes voorzichtig uit de potjes. De wortels zijn teer en kunnen breken. Een goed wortelstelsel is belangrijk voor het aanslaan van de plant.
- Vul de schaal bij met potgrond. Blijf een paar centimeter onder de rand, zodat het water niet over de rand stroomt bij het begieten.
- Dek de aarde af met decoratieve stenen.
- Zet de tuin op zijn plek.
