De onterechte inbeslagname van Serval Pablo
In een recente uitspraak heeft de rechtbank Den Haag bepaald dat de inbeslagname van een jonge Serval, genaamd Pablo, onterecht was. Wat aanvankelijk werd gepresenteerd als een actie ter bescherming van de Serval, bleek gebaseerd op adviezen en aannames die verder gingen dan wat de wet voorschrijft. Deze zaak toont aan dat het ontbreken van duidelijke richtlijnen ruimte laat voor zowel subjectieve interpretaties als onnodige en zelfs onrechtmatige handhaving.
Deze kwestie hekelt wederom de wijze waarop dierenwetgeving in Nederland wordt geïnterpreteerd en uitgevoerd. Het onderstreept ook de noodzaak om kritisch te kijken naar de totstandkoming van deze regels. Daarnaast benadrukt het de dringende behoefte aan duidelijke en objectieve richtlijnen voor het houden van (exotische) dieren, zodat zowel eigenaars als handhavers kunnen vertrouwen op eerlijke en goed onderbouwde richtlijnen en willekeurige of subjectieve handhaving wordt voorkomen.
Inbeslagname
De inbeslagname vond plaats nadat de eigenaar van Pablo zich proactief had gemeld bij de autoriteiten om eventuele problemen te voorkomen. Hij gaf aan dat hij een Serval in huis had, een kitten van 20 weken oud dat hij had geadopteerd van eerdere eigenaren die het op de zestiende verdieping van een appartement hadden gehuisvest.
Pablo kon vrij rondlopen in de gehele woning en had toegang tot verschillende verrijkende elementen. Een buitenverblijf stond gepland om na de winter te worden gerealiseerd zodra de Serval ouder was. Het dier vertoonde geen tekenen van stress, verkeerde in goede gezondheid* en was volledig zindelijk. Ondanks deze proactieve en transparante opstelling en het feit dat Pablo nog een kitten was, zonder de specifieke behoeften van een volwassen Serval, werd Pablo na een onverwachte inspectie toch in beslag genomen.
De eigenaar, die zich moest verdedigen tegen een gesloten front van politie, justitie en Stichting AAP, zocht steun bij de Savannah en Serval Kat Vereniging Nederland (SKVN) in zijn verweer tegen deze ingrijpende beslissing. SKVN ondersteunde hem en zijn advocaat in het opstellen van de verdediging en bood daarmee tegenwicht aan de adviezen en interpretaties van Stichting AAP, die zonder verdere toetsing waren overgenomen door de autoriteiten.
*Later ook bevestigd door een dierenarts van RVO
Misleidende Adviezen
De beslissing tot inbeslagname leunde zwaar op adviezen van een gedragsbiologe van Stichting AAP, die de situatie echter nooit persoonlijk bij de eigenaar thuis heeft beoordeeld. De verbalisant die de inspectie uitvoerde, had zelf geen specifieke kennis over de verzorging van Servals en vertrouwde volledig op AAP’s adviezen, zonder hiervoor zelf gekwalificeerd te zijn. Hierdoor werden belangrijke details over het hoofd gezien, zoals de aanwezigheid van de drinkfontein.
Helaas waren de adviezen van Stichting AAP grotendeels gebaseerd op hun eigen visie op het houden van exotische dieren. Hun subjectieve interpretaties en eisen sluiten niet altijd aan bij wetenschappelijke consensus en gaan bovendien verder gaan dan wat de wet vereist.
Zo werd aan de eigenaar ook het ontbreken van een aparte kooi en klimmogelijkheden aangerekend, hoewel er geen wetenschappelijke onderbouwing bestaat voor deze vereisten en ze wettelijk niet verplicht zijn. De wet stelt enkel dat aan de basisbehoeften van het dier moet worden voldaan, zoals toegang tot water en ruimte voor natuurlijk gedrag. Het vermeende ontbreken van voldoende waterfaciliteiten en deze aanvullende, niet-wettelijke eisen vormden samen de basis voor de inbeslagname van Pablo.
Opmerkelijk is dat er tijdens de inspectie geen personeel van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) of de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) aanwezig was in officiële hoedanigheid, wat de objectiviteit en zorgvuldigheid van de procedure ter discussie stelt.
De rol van Stichting AAP
Stichting AAP heeft zich jarenlang ingezet voor striktere wetgeving rondom het houden van exotische dieren en speelde een aanzienlijke rol in de totstandkoming van het huidige verbod op het particulier bezit van exotische huisdieren, waaronder Servals.
Hoewel de wet toestaat dat Servals gehouden mogen worden mits de juiste documentatie in orde is en het dier vóór 1 juli 2024 is geboren *, ontbreken er specifieke wettelijke eisen voor verantwoord eigenaarschap van deze dieren. Stichting AAP probeert echter door zelf gedefinieerde vereisten als de facto verplichtingen te laten doorgaan en hiermee niet alleen de wetgeving maar ook de uitvoering te beïnvloeden. AAP zet zich tevens actief in om haar normen onderdeel te maken van beleidsadvies aan overheidsinstellingen, waar klaarblijkelijk deze adviezen zonder tegenwicht worden overgenomen. Hierdoor riskeren particuliere eigenaren van exotische dieren geconfronteerd te worden met bovenwettelijke eisen.
Een andere zorgwekkende ontwikkeling in deze zaak is mogelijke belangenverstrengeling doordat de deskundige van Stichting AAP sinds april 2024 ook werkzaam blijkt te zijn bij NVWA. Deze dubbele rol roept vragen op over de onafhankelijkheid van de beoordeling en suggereert dat de adviezen van Stichting AAP mogelijk zonder kritische toetsing worden overgenomen in officiële besluitvorming. Dit vergroot de kans op een eenzijdige beoordeling rond het houden van exotische dieren, waarbij andere deskundige partijen, zoals SKVN, Platform Verantwoord Huisdierenbezit (PVH) en andere stakeholders, mogelijk buiten beschouwing worden gelaten.
*Dieren waarvan de moeder op 1 juli 2024 aantoonbaar zwanger was, mogen eveneens legaal gehouden worden. Daarnaast is het herplaatsen van deze dieren ook toegestaan volgens de huidige wetgeving.
Oordeel van de Rechtbank
De rechtbank Den Haag oordeelde in een kort geding dat de inbeslagname van Pablo onterecht was en dat het onwaarschijnlijk is dat een andere rechter in een bodemprocedure zou beslissen dat Pablo niet bij zijn eigenaar zou mogen blijven. De rechtbank vond dat er onvoldoende reden was om de Serval langer in beslag te houden en dat Pablo moest worden teruggegeven aan zijn eigenaar.
De rechtbank baseerde haar beslissing op de feitelijke situatie van het dier, zonder in te gaan op de aanvullende eisen die door Stichting AAP waren voorgesteld. Hiermee lijkt de rechtbank mee te gaan in het argument dat concrete leefomstandigheden en de zorg die een eigenaar biedt doorslaggevend moeten zijn bij het beoordelen van het welzijn van een dier en dat niet-wettelijke eisen onvoldoende grond bieden voor inbeslagname.
Deze uitspraak vond plaats in een context waarin de huidige regelgeving rond het houden van exotische dieren in Nederland onder juridische betwisting staat. Organisaties zoals PVH, Dibevo en Stichting Animalia stellen dat de wet en de onderliggende criteria onrechtmatig en onvoldoende onderbouwd zijn.
SKVN beschouwt de terughoudendheid van de rechtbank om in deze zaak regels te hanteren die boven de wettelijke verplichtingen uitstijgen als een positieve ontwikkeling aangezien het benadrukt dat de feitelijke omstandigheden waarin een dier leeft zwaarder wegen dan subjectieve, niet-wettelijke eisen, aangegeven door lobbyorganisaties.
De noodzaak van objectieve richtlijnen
Nederland heeft op dit moment geen duidelijke regelgeving over wat het verantwoord houden van andere exotische dieren precies inhoudt. De huidige wetgeving biedt geen specifieke richtlijnen over huisvesting, verzorging en omgang met deze dieren. Deze leemte zorgt voor uiteenlopende interpretaties en subjectieve invullingen van wat verantwoord eigenaarschap betekent. Deze zaak toont aan hoe het ontbreken van concrete richtlijnen kan leiden tot een eenzijdige interpretatie van adviezen, wat kan resulteren in onterechte handhavingsacties en zelfs onrechtmatige inbeslagname van legaal gehouden dieren. Lees ook: Wanneer onkunde wet wordt: De hobby- en huisdierenlijst
De adviserende rol van Stichting AAP, die met eigen normen invloed uitoefent op beleid en handhaving, roept vragen op over de objectiviteit van het besluitvormingsproces. Hun mogelijke dubbele rol binnen de NVWA, gecombineerd met het feit dat hun adviezen zonder toetsing door andere partijen worden overgenomen, leidde tot een situatie waarin de rechten van de eigenaar werden ondermijnd. De rechtbank moest uiteindelijk ingrijpen om deze situatie recht te zetten, wat aantoont dat de huidige aanpak geen solide basis biedt voor eerlijke en evenwichtige handhaving.
SKVN benadrukt dat het mogelijk moet zijn voor particulieren om een Serval te houden, zolang er aan voorwaarden wordt voldaan om het welzijn van het dier te garanderen. Het zou dan ook rechtvaardiger en effectiever zijn om deze basisvoorwaarden in duidelijke richtlijnen wettelijk vast te leggen, in plaats van het huidige algemene verbod. Dit biedt eigenaars en handhavers houvast en voorkomt dat onnodige en eenzijdige handhavingsacties plaatsvinden die eigenaar en dier schaden.
De hereniging
Twee weken na de uitspraak is Pablo herenigd met zijn eigenaar, maar dit verliep helaas niet zonder problemen. Stichting AAP stelde dat de eigenaar Pablo zelf moest ophalen en gaf hem geen toestemming om het terrein met dierenverblijven te betreden. Dit bemoeilijkte niet alleen de overdracht, maar leidde ook tot discussie over het terugkrijgen van essentiële documenten. Aanvankelijk beweerde AAP dat deze niet in hun bezit waren, maar na herhaald aandringen kwamen de documenten toch plotseling boven tafel.
Pablo’s verzorgers bij AAP gaven aan dat hij agressie had vertoond, gedrag wat hij bij zijn eigenaar nooit had laten zien. Dit wijst erop dat het verblijf bij AAP hem geen goed heeft gedaan; de jonge Serval vertoonde na de hereniging duidelijke tekenen van stress en abnormaal eetgedrag. Deze veranderingen zijn zorgwekkend en onderstrepen de negatieve impact die een abrupte en stressvolle verandering van omgeving op een dier kan hebben. Dit benadrukt wederom het belang van bredere consultatie en zorgvuldig overleg, alvorens tot drastische stappen over te gaan. SKVN betreurt het dat hier op geen enkel moment in het proces door zowel de autoriteiten als Stichting AAP rekening mee is gehouden.
We vernemen van Pablo’s eigenaar dat het iedere dag beter met hem gaat sinds zijn terugkeer naar zijn vertrouwde omgeving en routine. Zijn stressgedrag neemt merkbaar af en hij lijkt langzaam weer tot rust te komen.
We wensen Pablo en zijn toegewijde eigenaar nog veel gelukkige jaren samen!




De onterechte inbeslagname van Serval Pablo
In een recente uitspraak heeft de rechtbank Den Haag bepaald dat de inbeslagname van een jonge Serval, genaamd Pablo, onterecht was. Wat aanvankelijk werd gepresenteerd als een actie ter bescherming van de Serval, bleek gebaseerd op adviezen en aannames die verder gingen dan wat de wet voorschrijft. Deze zaak toont aan dat het ontbreken van duidelijke richtlijnen ruimte laat voor zowel subjectieve interpretaties als onnodige en zelfs onrechtmatige handhaving.
Deze kwestie hekelt wederom de wijze waarop dierenwetgeving in Nederland wordt geïnterpreteerd en uitgevoerd. Het onderstreept ook de noodzaak om kritisch te kijken naar de totstandkoming van deze regels. Daarnaast benadrukt het de dringende behoefte aan duidelijke en objectieve richtlijnen voor het houden van (exotische) dieren, zodat zowel eigenaars als handhavers kunnen vertrouwen op eerlijke en goed onderbouwde richtlijnen en willekeurige of subjectieve handhaving wordt voorkomen.

Inbeslagname
De inbeslagname vond plaats nadat de eigenaar van Pablo zich proactief had gemeld bij de autoriteiten om eventuele problemen te voorkomen. Hij gaf aan dat hij een Serval in huis had, een kitten van 20 weken oud dat hij had geadopteerd van eerdere eigenaren die het op de zestiende verdieping van een appartement hadden gehuisvest.
Pablo kon vrij rondlopen in de gehele woning en had toegang tot verschillende verrijkende elementen. Een buitenverblijf stond gepland om na de winter te worden gerealiseerd zodra de Serval ouder was. Het dier vertoonde geen tekenen van stress, verkeerde in goede gezondheid* en was volledig zindelijk. Ondanks deze proactieve en transparante opstelling en het feit dat Pablo nog een kitten was, zonder de specifieke behoeften van een volwassen Serval, werd Pablo na een onverwachte inspectie toch in beslag genomen.
De eigenaar, die zich moest verdedigen tegen een gesloten front van politie, justitie en Stichting AAP, zocht steun bij de Savannah en Serval Kat Vereniging Nederland (SKVN) in zijn verweer tegen deze ingrijpende beslissing. SKVN ondersteunde hem en zijn advocaat in het opstellen van de verdediging en bood daarmee tegenwicht aan de adviezen en interpretaties van Stichting AAP, die zonder verdere toetsing waren overgenomen door de autoriteiten.
*Later ook bevestigd door een dierenarts van RVO
Misleidende Adviezen
De beslissing tot inbeslagname leunde zwaar op adviezen van een gedragsbiologe van Stichting AAP, die de situatie echter nooit persoonlijk bij de eigenaar thuis heeft beoordeeld. De verbalisant die de inspectie uitvoerde, had zelf geen specifieke kennis over de verzorging van Servals en vertrouwde volledig op AAP’s adviezen, zonder hiervoor zelf gekwalificeerd te zijn. Hierdoor werden belangrijke details over het hoofd gezien, zoals de aanwezigheid van de drinkfontein.
Helaas waren de adviezen van Stichting AAP grotendeels gebaseerd op hun eigen visie op het houden van exotische dieren. Hun subjectieve interpretaties en eisen sluiten niet altijd aan bij wetenschappelijke consensus en gaan bovendien verder gaan dan wat de wet vereist.
Zo werd aan de eigenaar ook het ontbreken van een aparte kooi en klimmogelijkheden aangerekend, hoewel er geen wetenschappelijke onderbouwing bestaat voor deze vereisten en ze wettelijk niet verplicht zijn. De wet stelt enkel dat aan de basisbehoeften van het dier moet worden voldaan, zoals toegang tot water en ruimte voor natuurlijk gedrag. Het vermeende ontbreken van voldoende waterfaciliteiten en deze aanvullende, niet-wettelijke eisen vormden samen de basis voor de inbeslagname van Pablo.
Opmerkelijk is dat er tijdens de inspectie geen personeel van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) of de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) aanwezig was in officiële hoedanigheid, wat de objectiviteit en zorgvuldigheid van de procedure ter discussie stelt.

De rol van Stichting AAP
Stichting AAP heeft zich jarenlang ingezet voor striktere wetgeving rondom het houden van exotische dieren en speelde een aanzienlijke rol in de totstandkoming van het huidige verbod op het particulier bezit van exotische huisdieren, waaronder Servals.
Hoewel de wet toestaat dat Servals gehouden mogen worden mits de juiste documentatie in orde is en het dier vóór 1 juli 2024 is geboren *, ontbreken er specifieke wettelijke eisen voor verantwoord eigenaarschap van deze dieren. Stichting AAP probeert echter door zelf gedefinieerde vereisten als de facto verplichtingen te laten doorgaan en hiermee niet alleen de wetgeving maar ook de uitvoering te beïnvloeden. AAP zet zich tevens actief in om haar normen onderdeel te maken van beleidsadvies aan overheidsinstellingen, waar klaarblijkelijk deze adviezen zonder tegenwicht worden overgenomen. Hierdoor riskeren particuliere eigenaren van exotische dieren geconfronteerd te worden met bovenwettelijke eisen.
Een andere zorgwekkende ontwikkeling in deze zaak is mogelijke belangenverstrengeling doordat de deskundige van Stichting AAP sinds april 2024 ook werkzaam blijkt te zijn bij NVWA. Deze dubbele rol roept vragen op over de onafhankelijkheid van de beoordeling en suggereert dat de adviezen van Stichting AAP mogelijk zonder kritische toetsing worden overgenomen in officiële besluitvorming. Dit vergroot de kans op een eenzijdige beoordeling rond het houden van exotische dieren, waarbij andere deskundige partijen, zoals SKVN, Platform Verantwoord Huisdierenbezit (PVH) en andere stakeholders, mogelijk buiten beschouwing worden gelaten.
*Dieren waarvan de moeder op 1 juli 2024 aantoonbaar zwanger was, mogen eveneens legaal gehouden worden. Daarnaast is het herplaatsen van deze dieren ook toegestaan volgens de huidige wetgeving.

Oordeel van de Rechtbank
De rechtbank Den Haag oordeelde in een kort geding dat de inbeslagname van Pablo onterecht was en dat het onwaarschijnlijk is dat een andere rechter in een bodemprocedure zou beslissen dat Pablo niet bij zijn eigenaar zou mogen blijven. De rechtbank vond dat er onvoldoende reden was om de Serval langer in beslag te houden en dat Pablo moest worden teruggegeven aan zijn eigenaar.
De rechtbank baseerde haar beslissing op de feitelijke situatie van het dier, zonder in te gaan op de aanvullende eisen die door Stichting AAP waren voorgesteld. Hiermee lijkt de rechtbank mee te gaan in het argument dat concrete leefomstandigheden en de zorg die een eigenaar biedt doorslaggevend moeten zijn bij het beoordelen van het welzijn van een dier en dat niet-wettelijke eisen onvoldoende grond bieden voor inbeslagname.
Deze uitspraak vond plaats in een context waarin de huidige regelgeving rond het houden van exotische dieren in Nederland onder juridische betwisting staat. Organisaties zoals PVH, Dibevo en Stichting Animalia stellen dat de wet en de onderliggende criteria onrechtmatig en onvoldoende onderbouwd zijn.
SKVN beschouwt de terughoudendheid van de rechtbank om in deze zaak regels te hanteren die boven de wettelijke verplichtingen uitstijgen als een positieve ontwikkeling aangezien het benadrukt dat de feitelijke omstandigheden waarin een dier leeft zwaarder wegen dan subjectieve, niet-wettelijke eisen, aangegeven door lobbyorganisaties.

De noodzaak van objectieve richtlijnen
Nederland heeft op dit moment geen duidelijke regelgeving over wat het verantwoord houden van andere exotische dieren precies inhoudt. De huidige wetgeving biedt geen specifieke richtlijnen over huisvesting, verzorging en omgang met deze dieren. Deze leemte zorgt voor uiteenlopende interpretaties en subjectieve invullingen van wat verantwoord eigenaarschap betekent. Deze zaak toont aan hoe het ontbreken van concrete richtlijnen kan leiden tot een eenzijdige interpretatie van adviezen, wat kan resulteren in onterechte handhavingsacties en zelfs onrechtmatige inbeslagname van legaal gehouden dieren. Lees ook: Wanneer onkunde wet wordt: De hobby- en huisdierenlijst
De adviserende rol van Stichting AAP, die met eigen normen invloed uitoefent op beleid en handhaving, roept vragen op over de objectiviteit van het besluitvormingsproces. Hun mogelijke dubbele rol binnen de NVWA, gecombineerd met het feit dat hun adviezen zonder toetsing door andere partijen worden overgenomen, leidde tot een situatie waarin de rechten van de eigenaar werden ondermijnd. De rechtbank moest uiteindelijk ingrijpen om deze situatie recht te zetten, wat aantoont dat de huidige aanpak geen solide basis biedt voor eerlijke en evenwichtige handhaving.
SKVN benadrukt dat het mogelijk moet zijn voor particulieren om een Serval te houden, zolang er aan voorwaarden wordt voldaan om het welzijn van het dier te garanderen. Het zou dan ook rechtvaardiger en effectiever zijn om deze basisvoorwaarden in duidelijke richtlijnen wettelijk vast te leggen, in plaats van het huidige algemene verbod. Dit biedt eigenaars en handhavers houvast en voorkomt dat onnodige en eenzijdige handhavingsacties plaatsvinden die eigenaar en dier schaden.

De hereniging
Twee weken na de uitspraak is Pablo herenigd met zijn eigenaar, maar dit verliep helaas niet zonder problemen. Stichting AAP stelde dat de eigenaar Pablo zelf moest ophalen en gaf hem geen toestemming om het terrein met dierenverblijven te betreden. Dit bemoeilijkte niet alleen de overdracht, maar leidde ook tot discussie over het terugkrijgen van essentiële documenten. Aanvankelijk beweerde AAP dat deze niet in hun bezit waren, maar na herhaald aandringen kwamen de documenten toch plotseling boven tafel.
Pablo’s verzorgers bij AAP gaven aan dat hij agressie had vertoond, gedrag wat hij bij zijn eigenaar nooit had laten zien. Dit wijst erop dat het verblijf bij AAP hem geen goed heeft gedaan; de jonge Serval vertoonde na de hereniging duidelijke tekenen van stress en abnormaal eetgedrag. Deze veranderingen zijn zorgwekkend en onderstrepen de negatieve impact die een abrupte en stressvolle verandering van omgeving op een dier kan hebben. Dit benadrukt wederom het belang van bredere consultatie en zorgvuldig overleg, alvorens tot drastische stappen over te gaan. SKVN betreurt het dat hier op geen enkel moment in het proces door zowel de autoriteiten als Stichting AAP rekening mee is gehouden.
We vernemen van Pablo’s eigenaar dat het iedere dag beter met hem gaat sinds zijn terugkeer naar zijn vertrouwde omgeving en routine. Zijn stressgedrag neemt merkbaar af en hij lijkt langzaam weer tot rust te komen.
We wensen Pablo en zijn toegewijde eigenaar nog veel gelukkige jaren samen!